Monday, August 31, 2009

ՀԱՅՏԱՐԱՐՈՒԹՅՈՒՆ


«ԾԻՐԱՆԻ» ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ, ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱԿԱՆ ՀԿ-ն սիրով հրավիրում է Ձեզ Աշոտ Փիլիպոսյանի հետ հանդիպման: Աշոտ Փիլիպոսյանը պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր է և ղեկավարում է Էրեբունի պատմա-հնագիտական արգելոց-թանգարանը:


Հանդիպման ժամանակ հարգարժան հյուրը խոսելու է «ՈԻՐԱՐՏԱԿԱՆ ՀՈՒՇԱՐՁԱՆՆԵՐԻ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐ ԵԻ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐ» թեմայի շուրջ, առանձին անդրադարձ է կատարվելու Երևանի տարածքում գտնվող հայտնի ուրարտական հուշարձան` Կարմիր Բլուրի պահպանության խնդրահարույց մանրամասներին:

Ակնկալվում է ակտիվ քննարկում:


Հանդիպումը տեղի կունենա`



ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻ 6


ԿԻՐԱԿԻ

ԺԱՄԸ 18:00


ԵՐԵՎԱՆ, ՏՊԱԳՐԻՉՆԵՐԻ 9 ՀԱՍՑԵՈՒՄ

(Հանրապետության և Տպագրիչներ խաչմերուկ, դեղատան հարևանությամբ)


Saturday, August 29, 2009

Կարմիր բլուր.մշակութային հուշարձան, թե՞ աղբի կուտակման ու կենցաղային կարիքները հոգալու վայր

Երևանի Շենգավիթ համայնքում գտնվող Կարմիր բլուր ամրոցը Հայաստանի այն հազվագյուտ հուշարձաններից է, որի պեղումները կարող են մեզ տեղեկություններ տալ մ.թ.ա. 15-րդ դարից մինչև 7-րդ դարի Հայաստանի պատմության մասին: Սակայն դեռևս լիովին չպեղված հուշարձանի տարածքում արդեն 25 տարի է կուտակված է մեծաքանակ շինարարական աղբ: Մինչ այսօր էլ պետության կողմից ֆինանսական միջոցներ չեն տրամադրվում տարածքը մաքրելու համար: Ավելին, աղբի կուտակման գործընթացն այսօր էլ ակտիվորեն շարունակվում է, քանի որ այս պահին որևէ իրական վերահսկողություն այնտեղ չկա:

“Գեոդեզիական տարածքը պահպանվում է պետության կողմից”,- ամրոցի մուտքի մի գունաթափված սյան վրա գրված այս խոսքերից բացի որևէ ապացույց չկա, որ ընդհանրապես այնտեղ ինչ-որ պահպանություն է իրականացվում: Անծանոթ մարդը որևէ կերպ չի էլ կարող գլխի ընկնել, թե ինչ մշակութային անգնահատելի արժեք է ներկայացնում այդ տարածքը: Շատերը Կարմիր բլուրը համարում են գիշերային հանդիպումների և հարաբերություններ պարզելու հրաշալի վայր, իսկ որոշ մարդիկ բլուրի Հրազդան գետին հարող հատվածը օգտագործում են գյուղատնտեսական նպատակներով:

Տարածքում վերահսկողություն հաստատելու համար առնվազն այն պետք է պարսպապատել, սակայն այդ խնդիրն էլ դեռ բաց է մնում, քանի որ տարածքով պետք է անցնի Արգավանդի խճուղուց դեպի ձիարշավարան տանող ճանապարհը: Ճանապարհի կառուցումը թույլ կտա բեռնափոխադրումներ անել օդանավակայանից ու մարզերից`շրջանցելով քաղաքի կենտրոնը: Սակայն պարզ չէ բլուրով անցնող հատվածը լինելու ճանապարհ, թե՞ էստակադա, և հետևաբար էլ ինչ կորուստներ է կրելու հուշարձանը այն կառուցելու պարագայում: Ճանապարհը անցնելու է բլուրի այն հատվածով, որ դեռևս պեղված չէ:

Այսքանով բլուրի հետ կապված խնդիրների շարքը չի ավարտվում: Արդեն 3 տարի է փակված է բլուրի հարևանությամբ գտնվող փոքրիկ թանգարանը: Դեռ 1930-ական թ-ին կառուցված և իրականում արտաքինից թանգարան չհիշեցնող հողաշեն այս կառույցի տանիքը փլուզվել է, և այնտեղ պահվող բոլոր նյութերը տեղափոխվել են Էրեբունի թանգարան:

Այսպիսով մեր պատմության շատ մանրամասներ իր մեջ ամփոփող այս հուշարձանը, որն ի դեպ նաև շատ տուրիստների ուշադրությունը կարող էր իր վրա բևեռել, անտարբերության է մատնված մեր բոլորի կողմից:

Սիրում ենք ամեն տեղ հայտարարել, որ մենք շատ հարուստ մշակույթի կրողներ ենք: Իսկ ի՞նչ պիտի պատասխանենք, եթե օտարերկրացին հարցնի, թե ինչ ենք անում պահպանելու մեր մշակութային արժեքները:

Աստղիկ Խաչատրյան


Monday, August 24, 2009

Տուշպա–Վան քաղաքի հիմնադրմանը նվիրված քննարկում

«Վասպուրական» հայրենակցական միության վարչության նախաձեռնությամբ ս/թ օգոստոսի 22-ին Երևան քաղաքի Էրեբունի թանգարանում տեղի ունեցավ Տուշպա–Վան քաղաքի հիմնադրման և մայրաքաղաք հռչակման խնդրին նվիրված քննարկում, որին մասնակցում էին՝ պատմական գիտությունների դոկտոր, ազգագրագետ Հարություն Մարությանը, պատմական գիտությունների դոկտոր, բրոնզի դարի մասնագետ Հայկ Ավետիսյանը, ԵՊՀ հայոց պատմության ամբիոնի վարիչ, ՀՀ ԳԱԱ թղթակից–անդամ Բաբկեն Հարությունյանը, պատմական գիտությունների թեկնածու, ուրարտագետ Երվանդ Գրեկյանը, պատմական գիտությունների թեկնածու, մինչուրարտական և ուրարտական ժամանակաշրջանի մասնագետ Արտակ Մովսիսյանը, պատմական գիտությունների թեկնածու, բրոնզի շրջանի մասնագետ Աշոտ Փիլիպոսյանը, ինչպես նաև ԱՄՆ և ՀՀ «Վասպուրական» հայրենակցական միության նախագահներ Վարդան Թովմասյանը և Գագիկ Բաղդասարյանը, միության վարչության անդամ Նարեկ Աշուղաթոյանը։

Որոշվեց նույն թեմայով քննարկում կազմակերպել նաև օգոստոսի 29-ին, որին կմասնակցեն ուրարտական շրջանի ուսումնասիրությամբ զբաղվող այլ մասնագետներ։

Միության վարչություն


Friday, August 21, 2009

To Dzorap...

On august 19 2009, an EVS (European volunteer service) volunteer – Inga Butrimaite from Lithuania, and a local activist – Vahagn Vardumyan went to Dzorap early in the afternoon, with about 50 pictures exhibition in a big bag, something like 8 kilos of photos, cloth and hardboard paper, creativity and joy, a movie projector, to organize an exhib-action in a very historically significant place in Dzorap – the graveyard of the Armenian Kings from Arshakuni dynasty. The idea started from the photos that Inga used to take during her each visit to this village, but now this idea already started becoming big enough to be noticed by the whole village here, and other villages on Inga’s route. Children, teenagers and youth are always very fast to spread the news in villages, so they did a great job to announce the sudden appearance of an exhibition in their village, which brought many people out of their homes, to the shade of the trees which were holding the ropes for our pictures.

“Simple, cheap materials and ways we use for this kind of exhibitions are a big advantage in terms of mobility, and we thus combine our own joy with a kind of social and cultural activism, which makes us extremely happy” says Vahagn Vardumyan.


Why outdoor exhibition?

Because it is the easiest to organize, and it is summer time, nice to be outside, people love to be out. With an open air exhibition you can just come into the day and put something new in it.

Why screening?

It makes all the event more joyful, interesting and informative. It is also something that is lost in most of the communities – cultural socializing together in a common place. Although people play games outside in yards, they go to markets where they also talk etc, but there is something more that people need, and that is socializing in a more culturally rich way.

Why villages as a theme?

Because it is very interesting and alive part of the society in general, and is the main keeper of traditions, customs, lifestyle, mentality of the nation. Also – Armenia is a country where there are not many big cities, and agriculture dominates in the country, which is a typical feature of the village lifestyle.

Why cheap materials?

If you can still make it nice by not spending much on it, why not to give it a try? We forgot our cloth for screen in Yerevan, and had to find out another alternative for the screen, for which we decided to make a paper-screen, and kids helped us in it, right in the exhibition place. We told them our ambition is to make the cheapest but functional movie screen in the World, so maybe we even brake a Guiness record. Kids and everybody else were of course laughing, but the message of cheap stuff not being shameful to make and use was successfully passed to the villagers of Dzorap. It was also nice to see how people were coming, touching the exhibition pictures, not being afraid to damage anything, simply because it was not easy to do. In general this approach to materials created a more relaxed atmosphere and people felt very comfortable in that space.

Where were the previous exhibitions?

Once we organized an open air exhibition in Kond, one of the last surviving historian Yerevan pieces, a cute district in center of Yerevan. We were less lucky in Kond exhibition-action, as the rain didn’t let us finish the screening. Next event before this one was in Vahagni village of Lori region, where we exhibited about 70 pictures, the biggest amount so far. For the screening we were again unlucky, as the rain was in charge of the evening, and we were totally wet and happy anyway.

Where will be the next one and what will it be?

We plan to do the next exhibition-action (exhib-action) in Gilanlar village which also has kept a number of very cute features of village life, pieces of simplicity and cultural heritage of Armenians. I would mention lavash baking, traditional architecture, agricultural habits etc. All our exhib-actions have in general some similarities: in all of them we exhibit pictures from all the villages we visited and explored, we always try to be in a way sudden, without official announcement of the event, we try to involve local people in very simple stuff that they do with pleasure, we talk a bit about our ideas and concept, but we try not to bore them, and finally – we feel very happy to have the opportunity to connect cultures and to become bridge for mutual understanding, stimulation of healthy curiosity and appreciation of each other between our nations.

More?

We noticed that young people which are the main participants of our actions need much more than TV than the TV and their regular mainstream environment can give, and it’s a pity that the main cultural life is happening in and around the big cities, leaving villagers behind, forgotten and bored of their hard life. We feel like it should be done something to change this shameful situation world-wide, to combine fun, joy, awareness and education in big and small communities, and we believe we can do it, since we saw how simple it can be to make a smile on a face of a tired and bored villager. it is also amazing how quickly we can turn their boredom into curiosity, and it truly makes us feel useful, powerful and happy.


Wednesday, August 19, 2009

Հայտարարություն

Հարգելի ընկերներ, «ԾԻՐԱՆԻ» ՀԿ-ն սեպտեմբեր ամսին կազմակերպելու է այցելություն դեպի Շենգավիթի հնավայր: Այցելության ժամանակ մեզ ուղեկցելու է անվանի հնագետ, հնագիտության ինստիտուտի ավագ գիտ. աշխատող դոկ. Ռ. Բադալյանը:
Ցանկացողները կարող են մասնակցել շրջայցին, որի ընթացքում կարող են մոտիկից ծանոթանալ հնավայրի բացառիկ պատմությանը:
Մասնակցությա համար գրեք` tsiranihk@gmail.com

Sunday, August 16, 2009

Հանդիպում Զավեն Սարգսյանի հետ. թեմա` Զուղայի հայկական գերեզմանատան կործանումը


2009թ. օգոստոսի 15-ին "Ծիրանի" մշակութային, երիտասարդական ՀԿ-ն իր հերթական միջոցառման շրջանակում հյուրընկալել էր Սերգեյ Փարաջանովի թանգարանի տնօրեն Զավեն Սարգսյանին: Ինչպես գիտենք, անցյալ դարի 80-ականներին պրն Սարգսյանը մեծ ջանքերով հասել է Ջուղայի գերեզմանատուն և լուսանկարել հարյուրավոր խաչքարեր (մոտ 10.000 խաչքարեր արդեն չկան): Այսօր այդ լուսանկարներն անգնահատելի արժեք ունեն, քանի որ ինչ-որ իմաստով "փրկել" են արդեն կորստի գիրկն անցած ու պատմություն դարձած հուշարձանները: Խաչքարերի, բացառությամբ մի քանիզի, վկայողները դարձել են լուսանկարները:
Միջոցառումն իր տեսակի մեջ մշակութային աղետի հիշեցում էր: Հարգելի հյուրը ներկաների հետ կիսվեց Ջուղայի հուշարձանների հետ առնչվելու իր փորձառությամբ և իր հետ տեղի ունեցած դիպվածներով ու պատմություններով: Զավեն Սարգսյանը հանդիպման ընթացքում շեշտում էր հասարակության մեջ այս խնդրի շուրջ իշխող լռությունն ու անտարբերությունը, և նաև այն, որ մենք մեզ մոտ էլ բազում նման մշակութային խնդիրներ ունենք (եկեղեցիների անպատեհ շահագործում, անմխիթար վիճակ և այլն), որոնք, իրականում, Ջուղայի հետ կատարվածի պես ողբերգությունների նկատմամբ անտարբերության հայելային արտացոլումն են:

Զավեն Սարգսյանի հետ հանդիպմանը հաջորդեց Ջուղայի մասին պատմող ֆիլմի ցուցադրություն, որից հետո երիտասարդների միջև ծավալվեց խնդրին վերաբերող կարծիքների փոխանակություն:


Tuesday, August 11, 2009

Հայտարարություն


Սեպտեմբեր - հոկտեմբեր ամիսների ընթացքում «ԾԻՐԱՆԻ» ՀԿ-ն նախատեսում է միջոցառումների շարք նվիրված հայոց թարգմանիչներին: «Նպատակ ունենք հոկտեմբերի 10-ին նշվող թարգմանչաց տոնը մասայականացնել»:
Այս գործով հետաքրքրված անձ կամ կազմակերպություն կարող է իր մասնակցությունը ունենալ, որը շատ ցանկալի է: Օրինակ նախաձեռնել միջոցառումներից որևէ մեկը, կամ առաջարկել մեկ ուրիշը...
Լրացուցիչ տեղեկությունների համար գրեք`
tsiranihk@gmail.com

Sunday, August 2, 2009

http://armcult.blogspot.com/ Կարդացեք, նոր հայկական մշակությաին նորությունների ամբողջական էջ

ՏԽՈՒՐ Ա...

Քայլում էի Բաղրամյան փողոցով: Երբ մոտեցա ճարտարապետների միության շենքին, նկատեցի մի հայտարարություն: Այնտեղ մասնավորապես ասվում էր, որ շենքում բացվել է ցուցահանդես նվիրված հին հայկական գլխատներին: Մի պահ թեման շատ հետաքրքրեց և որոշեցի մտնել ներս և ծանոթանալ ցուցահանդեսին:
Օրը Կիրակի էր:
Աստտիճաններով բարձրացա երկրորդ հարկ, բայց այն ինչ սպասում էի չտեսա. միջանցքի պատից կախված էին մի քանի լուսանկարներ և այլն: Սակայան հետքրքրականն այն էր, որ երկրորդ հարկի դահլիճից լսվում էին անհասկանալի բառաչանքներ: Զարմացա:
Մոտեցա: Մեկ էլ տեսնեմ մի խումբ աղանդավորներ «ծես» են անում: Մնացի, բայց խոստովանեմ, որ վերջում գլխացավանքով դուրս եկա:
Եւ այսպես, մի անհասկանալի անձնավորություն քարոզում էր, իսկ մյուսները հաճույք էին ստանում ուղեղի լվացումից:
Ինձ վրա շատ ազդեցին այն մեթոդները, որոնք կիրառվում էին քարոզչի կողմից. ռոմանտիկ երաժշտություն, ձայնի փոփոխություն ...:
Մտածում եմ, ինչ գործ ունեն աղանդավորները ճարտարապետների տանը: Պահակից մի քանի բաներ ճշտելուց հետո, պարզ դարձավ, որ այս խումբը միակը չէ, կան ավելի մեծ «եկեղեցիներ, բայց դե դրանք ուրիշ ժամերի են գալի, իրանց մոտ ռեմոնտ ա, ստե են հավաքվում»:
ՏԽՈՒՐ Ա...